TẤT TẦN TẬT VỀ CHẤT HOẠT ĐỘNG BỀ MẶT TRONG MỸ PHẨM

Công dụng của các sản phẩm làm sạch da trong mỹ phẩm được tạo nên bởi các chất hoạt động bề mặt. Hãy cùng Lorsia khám phá tất tần tật về chất hoạt động bề mặt để giúp bạn lựa chọn được sản phẩm làm sạch phù hợp với làn da, cũng như hiểu rõ hơn về cơ chế của chất hoạt động bề mặt.

1. Chất hoạt động bề mặt là gì?

Chất hoạt động bề mặt (surfactant) được biết đến là thành phần hoạt động chính trong công thức của các chất làm sạch. Có rất nhiều loại chất hoạt động bề mặt, nhưng xét về cấu trúc chung theo 1 cách dễ hiểu sẽ có 2 đầu:

• Đầu ưa nước: thường là một nhóm ion hoặc không ion, hòa tan được trong nước.
• Đầu kị nước (ưa dầu – không tan trong nước): thường là mạch Hydrocarbon dài, với nhiệm vụ lấy các phân tử dầu trên da.

2. Vai trò của các chất hoạt động bề mặt

Tùy thuộc vào điện tích của các đầu ưa nước mà mỗi loại chất hoạt động bề mặt sẽ có vai trò khác nhau. Nhưng nhìn chung thì chất hoạt động chỉ đóng 3 các tác dụng chính:

• Chất tẩy rửa
• Chất nhũ hóa
• Chất hòa tan

Chất tẩy rửa

Với vai trò là chất tẩy rửa, các chất hoạt động bề mặt đóng vai trò tạo bọt khi kết hợp cùng với nước, hỗ trợ làm sạch và loại bỏ dầu thừa, bã nhờn, bụi bẩn tích tụ trên da. Hiếm khi các chất hoạt động bề mặt được sử dụng đơn lẻ trong sản phẩm mà được kết hợp với nhiều chất hoạt động bề mặt khác nhau để gia tăng hiệu quả làm sạch.

Chất nhũ hóa

Chất nhũ hóa trong mỹ phẩm là một dạng chất hoạt động bề mặt có tác dụng giảm sự phân tách giữa dầu và nước trong mỹ phẩm. Chất này ngăn các giọt dầu lắng đọng, giúp dầu phân tán đều trong mỹ phẩm, từ đó tạo độ kết dính, độ bám khi sử dụng mỹ phẩm.

Chất hòa tan (Dung môi)

Chất hoạt động bề mặt đóng vai trò là dung môi sẽ giữ cho các chất lỏng trong mỹ phẩm không trộn lẫn vào nhau như dầu và nước lại được trộn đều nhau.Hiện tượng mỹ phẩm để lâu ngày bị tách lớp là do nền nhũ hóa không bền sau một thời gian dài. Do đó, chất hoạt động bề mặt có khả năng giữ cho mỹ phẩm ổn định chức năng của nó ở thời gian dài.

3. Phân loại các chất hoạt động bề mặt

Trong mỹ phẩm, các chất hoạt động bề mặt được phân thành 4 nhóm dựa theo đặc tính điện tích của các đầu ưa nước bao gồm:

• Anionic
• Cationic
• Lưỡng tính
• Không ion (Non-ionic)

Chất hoạt động bề mặt Anionic

Vài gốc Anionic Surfactants: COO–), sulfat (-OSO3–), sulfonat (-SO3–), cacboxybetaine (-NR2CH2COO–), sulfobetaine (-N(CH3)2C3H6SO3–).

Các anion có đặc tính phân cực mạnh, sẽ hòa tan rất tốt với nước (nước là phân tử phân cực), do đó chúng có khả năng làm sạch bề mặt rất mạnh.

Đây là loại Chất hoạt động bề mặt được sử dụng nhiều nhất trong sữa rửa mặt vì nó hỗ trợ quá trình tẩy rửa được dễ dàng hơn do đặc tính tạo bọt, lấy dầu làm các chất bẩn không tan bị đẩy lên, lơ lửng trên bề mặt bọt. Vài surfactant có thể kể đến như Sodium Laureth Sulfate, Sodium Lauroyl Sarcosinate hay Sodium Cocoyl Isethionate…

Chất hoạt động bề mặt Cationic

Chất hoạt động bề mặt Cation là những chất có điện tích dương trên đầu ưa nước. Khi hòa tan trong nước, phần ưa nước sẽ tách ra cation. Chất hoạt động bề mặt cation ngoài khả năng làm sạch còn có khả năng nhũ hóa và hòa tan.

Điều đặc biệt chúng hấp thụ rất tốt trên tóc, làm mượt tóc nên thường chúng được sử dụng phổ biến hơn trong các sản phẩm chăm sóc tóc.

Các Chất hoạt động bề mặt cationic thường là:

• CTAB : Cetyltrimethylammonium Bromide
• CPC : Cetylpyridinium Chloride
• POEA : Polyethoxylated Tallow Amine
• BAC : Benzalkonium Chloride
• BZT : Benzethonium Chloride

Chất hoạt động bề mặt lưỡng tính

Một số Chất hoạt động bề mặt có khả năng mang cả điện tích dương và điện tích âm tùy thuộc vào môi trường pH. Đặc tính này được gọi là “zwitterionic” và được gọi là Chất hoạt động bề mặt lưỡng tính. Ví dụ điển hình cho Chất hoạt động bề mặt thú vị này gồm:

• Sodium Lauriminodipropionate
• Disodium Lauroamphodiacetate

Chất lưỡng tính chủ yếu được sử dụng trong mỹ phẩm như chất hoạt động bề mặt thứ cấp. Chúng có thể giúp tạo bọt, cải thiện độ dưỡng và thậm chí giảm kích ứng.

Chúng cũng được sử dụng cho dầu gội đầu trẻ em và các sản phẩm làm sạch khác cần độ dịu nhẹ. Hạn chế là chúng không có đặc tính làm sạch tốt và không hoạt động tốt như chất nhũ hóa.

Chất hoạt động bề mặt không ion (Non-ionic)

Các Chất hoạt động bề mặt có nhóm phân cực không bị ion hóa trong dung dịch nước với cấu trúc:

• Phần ưa nước chứa nguyên tử oxi, nito hoặc lưu huỳnh.
• Phần kỵ nước là mạch hidrocacbon dài, không bị ion hóa nên không tích điện.

Do đó, hoạt chất ít bị ảnh hưởng bởi nước cứng và pH của môi trường. Tuy nhiên chất hoạt động bề mặt không ion có nhược điểm là ít có khả năng lấy dầu và tạo bọt kém. Để làm tăng khả năng làm sạch trong sữa rửa mặt thì chất này thường được kết hợp với chất hoạt động bề mặt Anion.

Một số Chất hoạt động bề mặt Non-ionic thường gặp:

• Polyoxyethylene
• Polyhydric alcohol ester: Ví dụ điển hình là monoglyceride, diglyceride, ester của axit béo sorbitan…
• Ethyleneoxide-propyleneoxide block polymers

4. Cơ chế của chất hoạt động bề mặt trong mỹ phẩm

Như đã nói ở trên, phân tử của chất hoạt động bề mặt sẽ bao gồm đầu ưa nước và đầu kỵ nước. Khi tiếp xúc với nước và không khí, đầu ưa nước của phân tử chất hoạt động bề mặt sẽ quay vào môi trường chứa nước, đầu kị nước sẽ quay ra không khí.

Các phân tử của chất hoạt động bề mặt đơn lẻ, tự do dễ gây kích ứng nên khi đạt được nồng độ nhất định, chúng sẽ liên kết với nhau tạo thành hạt Micelle. Khi đó, đầu ưa nước sẽ quay ra ngoài, đuôi kỵ nước chụm lại với nhau tạo nên một phân tử vững chắc.

Sau đó, khi sản phẩm được sử dụng trên làn da, đầu kị nước/ ưa dầu sẽ gắn với bụi bẩn, còn đầu ưa nước có nhiệm vụ mang bụi bẩn, dầu thừa, cặn trang điểm hòa tan với nước. Nhờ sự kết hợp này mà các bụi bẩn và chất cặn bã trên da được loại sạch hiệu quả.

Kết luận

Việc lựa chọn chất hoạt động bề mặt trong bước làm sạch của quy trình chăm sóc da cũng sẽ quyết định phần lớn trong công cuộc làm đẹp của bạn. Bạn nên ưu tiên các hoạt chất có nguồn gốc tự nhiên và làm sạch vừa phải để sau khi làn da được lấy đi hết dầu thừa, bụi bẩn, cặn trang điểm, độ pH vẫn không bị thay đổi quá nhiều và vẫn giữ được lớp màng ẩm. Từ đó, làn da vẫn được làm sạch mà còn hạn chế tình trạng khô ráp, kích ứng.

Lorsia gợi ý sản phẩm làm sạch dịu nhẹ có chiết xuất từ thiên nhiên

Sữa rửa mặt sạch sâu và dưỡng ẩm Lorsia Rejuvenating Facial Cleanser

Đây là sự lựa chọn cho những làn da nhạy cảm, da đang treatment và cần sản phẩm làm sạch dịu nhẹ, không gây khô da nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả làm sạch. Thành phần sản phẩm có chứa:

• Sodium Cocoyl Isethionate: chất hoạt động bề mặt anion có nguồn gốc từ axit béo của dầu dừa. Với khả năng tạo bọt mịn với đường kính chỉ 10 micron, làm sạch sâu mà làn da vẫn ẩm mịn. Bên cạnh đó, surfactant này cũng giúp hình thành một lớp màng thoáng khí trên da sau khi rửa mặt để ngăn chặn bụi bẩn, vi khuẩn xâm nhập vào da.
• Chiết xuất Tảo đỏ giàu axit amin củng cố hàng rào độ ẩm của làn da, hạn chế tình trạng thoát nước qua biểu bì.
• Trehalose giúp giữ ẩm và bảo vệ da khỏi các tác nhân gây tình trạng thoát nước qua da.
• Magnesium Gluconate là nguồn cung cấp khoáng chất Magie cho da và giúp làm dịu làn da kích ứng.
• Phức hợp Extremosio™ giúp kích hoạt cơ chế Tự thực bào (Autophagy) tự nhiên của cơ thể, giúp làn da được tái tạo bằng cách đào thải các tế bào già cỗi, từ đó tạo cơ hội cho các tế bào mới được sản xuất.
• Công nghệ Liposome còn giúp các hoạt chất thấm sâu vào da gấp 6 lần và hạn chế kích ứng, từ đó các chất hoạt động bề mặt sẽ làm sạch da sâu hơn.